سومین عنصر تشکیل دهنده هرجرمی، عنصر روانی آن جرم است . به عبارتی دیگر برای تحقق جرم، علاوه بردوعنصر قانونی ومادی، وجود عنصر روانی نیز لازم بوده و ضرورت دارد . لذا وقوع هر عملی که ازلحاظ قانون ، مجرمانه وخلاف شناخته شده است ، قابل مجازات نیست مگر آنکه مسئولیت جزایی مرتکب آن احراز شده باشد . این عنصر ضروری جرم، برای محقق شدنش نیاز به وجود دو عامل اراده وقصد مجرمانه دارد ، اراده ارتکاب آن است که شخص بخواهد عمل مجرمانه ای را انجام دهد .(۹۹) واین خواست از سوی دیگر همراه با قصد مجرمانه درجرایم عمدی ویا خطای جزائی درجرایم غیر عمدی باشد تا ارکان عنصر روانی محقق شود . برای تحقق شرکت درجرم نیز وجود این عنصرضرورت داشته و جرم مشارکت دراعمال مجرمانه بدون آن حاصل نمی شود . از سوی دیگر بنابه آنچه که در فصل اول این مقال درتعریف شرکت در جرم گذشت، یکی از عناصر اختصاصی و مشارکت درجرم علم واطلاع شرکاء از ماهیت جرم وقصد مجرمانه عنوان شده بود واین درحالی است که ماده ۴۲ قانون مجازات اسلامی با قید عالماً وعامداً درمقام بحث از شرکت درجرایم عمدی، هم وجود علم واطلاع شریک به مجرمانه بودن عمل ارتکابی خود وهم خواست نتیجه مجرمانه وی را مطرح ساخته تا شرکت درجرم (عمدی) تحقق یابد . حال با توجه به این مقدمه این گفتار را در دومبحث « علم واطلاع »و« اراده وقصد مجرمانه » پی می گیریم .

از بیان بالا تفاوت قصد و عمد (سوء‌نیت) با انگیزه مشخص می‏شود، انگیزه مقصد نهایی و هدف اصلی مجرم از ارتکاب جرم می‏باشد و ممکن است در جرایم مختلف به صورت‏های متفاوت منظور شود حال آن‏که عمد همان اراده‏ی رسیدن به نتیجه‏ی نامشروع است که همواره در حقوق کیفری یکسان می‏باشد؛[5] پس قصد، نتیجه‏ی بلافاصله‏ی فعل است ولی انگیزه و داعی، هدف نهایی و منظور نسبتاً بعید فاعل است.[6]
علاوه بر این همان‏طور که بعداً به آن اشاره می‏شود، وجود سوء‌نیت در تمام جرایم باستثناء جرایم خلافی و جرایم ناشی از بی‏احتیاطی ضروری است و بدون آن مرتکب قابل تعقیب نمی‏باشد[7]، حال آنکه انگیزه هیچ تأثیری در تحقق جرم ندارد.
بر فرض مثال در مورد شخصی که به طمع بردن مال دیگری و یا به خاطر ترحم بر شخص مریض اقدام به کشتن فردی می‏کند، قصد کشتن(سوء‌نیت)، نتیجه‏ی مستقیم و بلافاصله عمل و بردن مال یا ترحم، انگیزه‏ی فرد در کشتن مقتول می‏باشد، همچنین در اینجا قصد کشتن (سوء‌نیت)، از عناصر تشکیل دهنده‏ی جرم بوده و با تحقق آن فرد به علت ارتکاب جرم قتل به مجازات و قصاص محکوم می شود، ولی انگیزه‏ی فرد (بردن مال دیگری یا ترحم) تأثیری در تحقق جرم و اجرای قصاص ندارد.

انگیزه در لغت به معنای سبب، باعث، علت و آنچه کسی را به کاری برانگیزد تعریف شده است[1] و در اصطلاح به نفع یا امتیازی که فاعل جرم را ترغیب به ارتکاب جرم می‏کند، انگیزه گویند.[2]
اصطلاحات قصد و انگیزه در حقوق جزا شبیه مفاهیم علت و جهت در حقوق مدنی می‏باشند، همانطور که از «جهت» به امری تعبیر شده که معامله کننده برای رسیدن به آن معامله را انجام می‏دهد،[3] در حقوق جزا نیز به کوشش درونی و میل پنهانی فرد، که انسان را به سوی عمل خاصی هدایت می‏کند انگیزه گویند. در حقوق کیفری از انگیزه به «سبب»، «علت» و «داعی» نیز تعبیر شده است. [4]

ز نظر حقوقی زن دارای استقلال مالی کامل است و آوردن جهیزیه هیچ حقی برای شوهر از نظر مالکیت ایجاد نمی کند و شوهر فقط می تواند بطور متعارف این اموال را استعمال کند.